İnşaat yıkıntı atıklarının yönetimi
İYA başta beton olmak üzere, kum, çakıl, tuğlalar, seramik, doğal kayaçlar, moloz, asfalt, tahta, çeşitli metaller, cam, flüoresan lamba, plastik, halı parçaları, yalıtım malzemeleri vb. ile insan sağlığına zararlı bazı maddeleri (asbest, kurşun vb.) içerebilmektedir (Öztürk, 2000; Samton, 2003; Poon, 2006; Esin vd., 2007; Rakshvir vd., 2006). İYA yönetimi genel olarak, katı atık yönetimindeki gibidir. Atıkların azaltılması, kullanılabilir malzemelerin yeniden kullanımı ve geri kazanımı, geri kalan kısmın depolama alanlarında toplanması şeklindeki bir düzen içerisinde değerlendirilebilir.
Doksanlı yıllarda bazı Avrupa ülkelerinde İYA’nın Belçika’ da %80, Almanya’da %60, Danimarka ve Finlandiya’da %40, Hollanda ve İsveç’te %20 civarındaki kısımları geri dönüştürülerek kullanılabilmiştir (Oikonomou, 2005). 2002 yılı verilerine göre, Danimarka, Almanya ve Hollanda’da bu atıklarının %80′ den fazlası, Finlandiya, İrlanda ve İtalya’da %30 ile %50 arası, Lüksemburg’ta ise %10’u geri dönüştürülerek kullanılmıştır (Nunes, 2007).
•İnşaat yıkıntı atıkları yönetimi alanındaki çalışmalarda öncelikle atığın azaltılması gereği üzerinde durulmaktadır(Samton, 2003; Esin vd., 2007). Bunun için; İnşaatlarda dayanım ve dayanıklılığı yüksek malzeme ve bileşenlerin kullanılması, Yapıların kullanıcıların beklentilerini karşılayacak şekilde esnek tasarlanması, Yapı malzemelerinin modüler yapı sistemlerine uygun olarak üretilmesi, Birbirinin yapısını bozmayacak şekilde sökülüp takılmalarına imkân verecek şekilde detaylandırılması, çalışanların bu konularda bilgilendirilmesi önerilmektedir (Esin vd., 2007).
Doğal kaynakların kıtlığı, çevrenin korunmasına olan ilginin artması, depolama alanlarının yetersizliği vb. sebepler belediyeler ve hükümetleri inşaat ve yıkıntı atıklarının yeniden kullanımı ve dönüşümleri ile ilgi tedbirler almaya zorlamaktadır. Bunun için birçok ülke ve şehirde atıkların azaltılmasına yönelik planlar hazırlanmakta, atıkların depolama alanlarına kabul ücretleri ve vergileri arttırılmaktadır (Samton, 2003; AFCEE Report, 1996).
